Φωτισμός, πόσο σημαντικός είναι;

Ίσως το πιο σημαντικό κομμάτι για την αποτύπωση μιας εικόνας. Είτε μιλάμε για φωτογραφία είτε για βίντεο . Χωρίς φως δεν υπάρχει εικόνα. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη συνέχεια αυτού του άρθρου θα κάνουμε μια μικρή εισαγωγή, όσο πιο απλά γίνεται  με κάποια βασικά στοιχεία για το φως.

Θεωρία

Μια πηγή φωτός στέλνει αμέτρητα φωτόνια (στοιχειώδη σωματίδια χωρίς μάζα ) προς πάσα  κατεύθυνση συνεχώς. Όπως παρατηρούμε και στην εικόνα από κάτω , τα φωτόνια αντανακλούν σε όποια επιφάνεια βρουν και συνεχίζουν την πορεία τους . Όποια από τα φωτόνια λοιπόν φτάσουν στο μάτι μας μετά την αντανάκλαση σε κάποιο αντικείμενο μας φέρνουν πίσω την εικόνα του. φως και όραση

¨Ένταση φωτός

Ένα βασικό στοιχείο για το φως, είναι η ένταση του. Για την ένταση υπάρχουν πολλοί τρόποι μέτρησης με τους 3 πιο διαδεδομένους να είναι Lumen (lm), candela (cd) , Lux (lx). Για να έχουμε μια εικόνα της έντασης του φωτός , θα αναφέρουμε κάποια παραδείγματα στη μονάδα μέτρησης lux.  
320–500 lux Φωτισμός γραφείου
400 lux Ανατολή ή δύση του ηλίου σε μια σαφή ημέρα.
1,000 lux Μερικώς νεφελώδης Ημέρα Τυπικός φωτισμός τηλεοπτικού στούντιο
10,000–25,000 lux Πλήρες φως της ημέρας (όχι άμεσο ηλιακό φως)
32,000–130,000 lux Άμεσο ηλιακό φως

Θερμοκρασία φωτός

Εκτός από την ένταση , αυτό που έχει πολύ σημασία στο φως για έναν εικονολήπτη είναι και η θερμοκρασία του. Είναι αυτό που αποκαλούμε ψυχρό - θερμό φωτισμό .Οι πηγές φωτισμού μπορούν να απελευθερώσουν 3 χρωματικούς τόνους, ανάλογα με τη θερμοκρασία χρώματος: θερμό, ουδέτερο, ή ψυχρό λευκό. Η θερμοκρασία χρώματος μετράται σε βαθμούς Κέλβιν (Κ) και αντιπροσωπεύει ένα βασικό χαρακτηριστικό του φωτός. Σε αντίθεση με την κοινή διαίσθηση, το θερμό φως έχει χαμηλότερες τιμές θερμοκρασίας χρώματος από το ψυχρό φως. Για παράδειγμα, το θερμό φως ενός κεριού έχει περίπου 1900 K, ένας λαμπτήρας αλογόνου μπορεί να απελευθερώσει ουδέτερο φως στα 3400 K, κι ένας λαμπτήρας φθορισμού με 6500 K απελευθερώνει ένα ψυχρό λευκό-μπλε φως.   lumens και φωτογραφια     Για μια σωστή φωτομέτρηση , θα πρέπει να ξέρουμε τη θερμοκρασία του φωτός που φωτίζει το πλάνο μας, για να ρυθμίσουμε κατάλληλα τη μηχανή μας ώστε στο τελικό αποτέλεσμα τα χρώματα να είναι σωστά . Οι κάμερες βέβαια έχουν έτοιμα προφίλ που μπορείς να επιλέξεις αναλόγως την πηγή του φωτός ή και αυτόματο που η μηχανή επιλέγει για σένα μέσα από έναν αλγόριθμο αφού πρώτα σκανάρει την εικόνα . Για ακρίβεια στο αποτέλεσμα όμως καλό θα είναι να ξέρουμε τη θερμοκρασία φωτός που βγάζει η πηγή μας και να την επιλέγουμε χειροκίνητα. Συνήθως σε ένα πλάνο μπορεί να υπάρχουν πολλές πηγές φωτός με διαφορετικές θερμοκρασίες χρώματος . Σε αυτή την περίπτωση επιλέγουμε τη θερμοκρασία της πηγής που φωτίζει το κεντρικό μας θέμα .

Διάχυση φωτός

Κάτι ακόμα που πρέπει να μας απασχολήσει όσο αναφορά το φωτισμό , είναι η διάχυση του. Δηλαδή η κατεύθυνση από την οποία έρχεται. Για παράδειγμα , σκεφτείτε μια μέρα με καθαρό ουρανό και τον ήλιο να πέφτει απευθείας πάνω στο θέμα μας , αντίστοιχα στο ίδιο μέρος με το ίδιο θέμα αλλά να έχει συννεφιά . Στην πρώτη περίπτωση το φως έρχεται απευθείας  πάνω στο θέμα μας από τον ήλιο και από μια και μόνο κατεύθυνση. Στη δεύτερη περίπτωση που έχει συννεφιά , το φως διαχέεται στα σύννεφα και φτάνει στο θέμα μας από πολλές κατευθύνσεις . Έτσι στην πρώτη περίπτωση λέμε ότι έχουμε σκληρό φωτισμό που δημιουργεί ευδιάκριτες σκιάσεις και στη δεύτερη περίπτωση , μαλακό φωτισμό που οι σκιές είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Ένα παράδειγμα μαλακού και σκληρού φωτισμού είναι στις παρακάτω εικόνες .   σκληρός φωτισμός   σκληρός και μαλακός φωτισμός   Όσον αφορά το φωτισμό σε πρόσωπα προτιμάμε σχεδόν πάντα τον μαλακό φωτισμό γιατί διαγράφονται καλύτερα οι λεπτομέρειες , δημιουργεί καλύτερη υφή στο δέρμα και εξαλείφει τα σημάδια . βέβαια αυτό εξαρτάται άμεσα και από το αποτέλεσμα που θέλουμε να προσδώσουμε .

Πηγές φωτός σε στούντιο

Κάτι ακόμα που μας απασχολεί για το φωτισμό ενός θέματος είναι ο αριθμός των πηγών φωτός που θα έχουμε . Όταν η λήψεις γίνονται σε ελεγχόμενο περιβάλλον και μας δίνεται η δυνατότητα να στήσουμε το φωτισμό πρέπει να ξέρουμε που θα τοποθετήσουμε τα φώτα μας αλλά και σε τι αναλογία έντασης μεταξύ τους. Ο πιο σύνηθες φωτισμός για ένα πλάνο συνέντευξης σε στούντιο είναι με 3 φώτα , όπως βλέπουμε πιο κάτω στη φωτογραφία . φωτισμός σε στούντιο Το βασικό μας φως που θα είναι και αυτό με τη μεγαλύτερη ένταση , είναι σε γωνία 45 μοιρών και δίνει έναν έντονο και μαλακό φωτισμό στο θέμα μας . Διαγράφει τις γωνιές του προσώπου δημιουργώντας απαλές σκιάσεις . Το δεύτερο και πολύ βασικό φως που αποκαλούμε “fill light” έρχεται για να “γεμίσει” με φως το πλάνο μας . Να φωτίσει τα πολύ σκοτεινά σημεία  και να τελειοποιήσει τις σκιάσεις. Συνήθως είναι απέναντι από το πρόσωπο , είναι μικρότερης έντασης από το βασικό φωτισμό και μπορούμε να επιλέξουμε να έχει ή μαλακό ή σκληρό φως . Τέλος τοποθετούμε το πίσω φως  που θα φωτίζει το background και θα ξεχωρίζει το θέμα μας . Βεβαίως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ακόμα περισσότερα φώτα αναλόγως του αποτελέσματος που θέλουμε και τον εξοπλισμό που διαθέτουμε . Το παράδειγμα με τα 3 φώτα που παρουσιάσαμε είναι το πιο βασικό στήσιμο για μια συνέντευξη. Βέβαια μια σκηνή μπορούμε να τη φωτίσουμε και με το φως του ηλίου σε συνδυασμό με ανακλαστήρες φωτός για να έχουμε φωτισμό από περισσότερες πλευρές. Ο ήλιος προσφέρει πολύ μεγάλη ένταση φωτός που με τα κατάλληλα εξαρτήματα μπορεί να τιθασευτεί και να μας βοηθήσει να έχουμε το αποτέλεσμα που θέλουμε.

Επίλογος

Οι πειραματισμοί με το φως είναι ατέλειωτοι και σταματάνε μέχρι εκεί που μπορεί να φτάσει η φαντασία μας. Ξεκινήστε και εσείς να πειραματίζεστε με το φως και τις σκιές του , από κεριά και λάμπες γραφείου , μέχρι προβολείς και φακούς . Παίξτε με τη θερμότητα και τις σκιές του φωτός και αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη. Γιατί αυτό που έχει πραγματικά σημασία είναι να ευχαριστιόμαστε τη διαδικασία και να γεμίζουμε δημιουργικά τον ελεύθερο μας χρόνο !! Εάν χρειάζεστε βοήθεια στην δημιουργία του στούντιο σας ή για την δημιουργία επαγγελματικού βίντεο, επικοινωνήστε σήμερα μαζί μας! LV8-SIGNATURE-B